Lasery frakcyjne
Sprawdzoną klinicznie metodą zmniejszenia: objawów starzenia skóry, zmarszczek, zmian pigmentacji, jędrności skóry oraz blizn potrądzikowych jest przemodelowanie kolagenu. W laserach frakcyjnych przemodelowanie kolagenu następuje na skutek generowania mikro-obszarów przegrzania termicznego skóry. Efekt zabiegu zależy od wartości temperatury do jakiej zostaje podgrzana skóra.
Co to są lasery frakcyjne?
Są to lasery, które naświetlają skórę frakcyjnie (częściowo). Dzięki skanerom (zaawansowanym przystawkom optycznym lub mechanicznym) wiązka oddziałuje na skórę punktowo, a jednocześnie pozostawia pomiędzy punktami zdrowe fragmenty tkanki. W zabiegach frakcyjnych tylko niewielka część skóry ulega uszkodzeniu (5–10%). Dzięki temu zdrowe fragmenty tkanki umożliwiają szybki przebieg procesów regeneracyjnych. Pomaga tu m.in. krótka droga migracji komórek. Tryb ten jest często stosowany do ujędrniania, poprawy napięcia skóry, redukcji blizn oraz stopniowej odbudowy skóry.

Zasada działania laserów frakcyjnych
Do analizy oddziaływania światła na tkankę zwykle bierzemy pod uwagę następujące podstawowe składniki (chromofory): wodę, hemoglobinę i melaninę. Lasery frakcyjne są stosowane głównie w zabiegach odnowy skóry. Dlatego dla laserów frakcyjnych liczy się tylko absorpcja w wodzie, ponieważ absorpcja w pozostałych chromoforach jest pomijalnie mała (ponad 1000x mniejsza), a woda jest głównym elementem składowym kolagenu (>60%).
Pod względem uzyskiwanych efektów zabiegi frakcyjne dzielimy na następujące grupy:
- nieablacyjne – wykonywane w oparciu o lasery o długościach fali 1550 nm lub 1927nm
- ablacyjne – wykonywane w oparciu o lasery 2940 nm lub 10 600 nm,
- lasery pikosekundowe
Odrębną grupę stanowią zabiegi wykonane laserami pikosekundowymi.
Efekt zabiegu zależy od: głębokości mikrokolumny, temperatury przegrzania oraz powierzchni uszkodzenia naskórka. Im głębsze działanie tym większa zdolność do uzyskania produkcji nowego kolagenu. Im mniejsze uszkodzenie naskórka tym krótszy czas rekonwalescencji.


Regeneracja skóry
Lasery nieablacyjne: Erbium-Glass (1540nm), Thulium (1927nm),
Lasery nieablacyjne denaturują białka (kolagen), ale nie powodują ich waporyzacji.
Pierwszym laserem frakcyjnym wprowadzonym na rynek. był laser Er:Glass.
Wartość współczynnika absorpcji światła w wodzie dla 1540nm i 1927nm jest niezbyt wysoki. Penetracja laserów wynosi od 200µm do 1mm.
W trakcie zabiegów laserami Er:Glass i tulowym powstają w skórze skoagulowane mikrokolumny, nazywane MTZ (ang. Micro Thermal Zone), o średnicy ok. 0,1 mm. Średnica i gęstość wytworzonych mikrokolumn MTZ odpowiadają za procentową wielkość uszkodzonej powierzchni skóry, a więc późniejszy stopień poprawy jej stanu. Im większa jest powierzchnia wymagająca odbudowy, tym dłuższy jest czas wyłączenia pacjenta z normalnej aktywności (czas rekonwalescencji).
Strefa przegrzania tkanki pomiędzy kolumnami nie jest zbyt szeroka, a efekt przemodelowania kolagenu po jednym zabiegu jest słaby. Zaleca się wykonanie kilku zabiegów.
Lasery ablacyjne: Er:YAG (2940nm), CO2 (10600nm)
Efekt działania frakcyjnych laserów ablacyjnych polega na waporyzowaniu w skórze mikrokanałów MAZ ( Micro Ablation Zone). Średnice mikrokanałów, to ok. 0,1 mm. Mikrokolumny mają największy przekrój na powierzchni skóry, a wraz z głębokością ich średnica zmniejsza się. Najbardziej uszkodzony jest więc naskórek, a głębsze warstwy zawierające kolagen są słabiej przegrzane. W celu uzyskania lepszego działania w głębszych warstwach stosuje się tzw. wielokrotny impuls polegający na kilkukrotnym naświetlaniu tego samego punktu.
Laser Er:YAG emituje światło o długości fali 2940nm. Dla tej długości absorpcja w wodzie jest bardzo wysoka. Cała energia jest pochłaniana bardzo płytko. Praktycznie działanie lasera ogranicza się do peelingu.
Lasery CO2 są obecnie najpopularniejszymi laserami używanymi do zabiegów frakcyjnych. Długość fali światła(10600nm) zapewnia wystarczająco głębokie wnikanie światła w skórę oraz umożliwia uzyskanie szerokiej strefy przegrzania tkanki.
Zaletą frakcyjnego lasera CO2 w porównaniu z laserami erbowymi jest możliwość jego dodatkowego stosowania w zabiegach klasycznej dermatochirurgi np. do usuwania zmian skórnych.

Lasery pikosekundowe
Działanie laserów pikosekundowych polega na dostarczaniu ultra-krótkich impulsów o bardzo wysokiej energii.
Działanie frakcyjne lasera pikosekundowego polega na ogniskowym działaniu plazmy pod naskórkiem bez jego uszkodzenia. Na głębokości około 0,2mm następuje koagulacja tkanki.
Pikosekundową energię lasera można frakcjonować za pomocą dyfrakcyjnych lub holograficznych macierzy soczewek np.dla lasera Pico Premium końcówka wytwarza siatkę mikropunktów o wysokiej gęstości mocy. Jest to obecnie laser o największej mocy 1,67 GW i najmniejszej plamce 100µm,

Rekonwalescencja
Energia światła lasera podawana w sposób frakcyjny, wytwarza uszkodzenia termiczne w postaci bardzo cienkich mikrokolumn, stymulując tworzenie nowego kolagenu. Naskórkowanie jest bardzo szybkie dzięki ograniczonemu niewielkiemu uszkodzeniu naskórka i zaczyna się od razu pierwszego dnia.
Proces zamykania kolumn trwa około 48h. Całkowita przebudowa kolagenu następuje w okresie od 1 do 2 miesięcy w zależności od agresywności zabiegu.
Po zabiegu uszkodzone komórki skóry zostają usunięte przez naturalne procesy regeneracyjne organizmu, a miejsce to zajmują nowe, zdrowe komórki. Proces ten stymuluje również produkcję kolagenu, białka odpowiedzialnego za elastyczność i jędrność skóry. Dzięki temu skóra staje się bardziej napięta, gładka i młodsza.

Zastosowania medyczne laserów frakcyjnych
Blizny
Lasery frakcyjne są niezwykle skuteczne w leczeniu różnych rodzajów blizn, w tym blizn potrądzikowych, pooparzeniowych czy chirurgicznych. Dzięki precyzyjnemu działaniu mogą znacznie zmniejszyć widoczność blizn, poprawiając jednocześnie teksturę skóry.


Rozstępy
Rozstępy, które często pojawiają się w wyniku szybkiego wzrostu ciała lub w ciąży, mogą być skutecznie zmniejszane za pomocą laserów frakcyjnych. Terapia ta stymuluje produkcję kolagenu, co prowadzi do wygładzenia i poprawy wyglądu skóry.

Laser frakcyjny w medycynie estetycznej – lifting bez skalpela
Lasery frakcyjne oferują niechirurgiczne zabiegi typu lifting skóry. Proces ten polega na poprawie elastyczności i napięcia skóry poprzez stymulację kolagenu. Efekt jest często porównywalny do tradycyjnego liftingu, ale bez długotrwałej rekonwalescencji.
Zabiegi z użyciem laserów frakcyjnych mogą znacznie poprawić strukturę skóry, usuwając drobne nierówności, zmniejszając przebarwienia i wyrównując jej kolor. Są sprawdzoną klinicznie metodą zmniejszenia: objawów starzenia skóry, zmarszczek, jędrności skóry, blizn potrądzikowych,
Jednym z głównych zastosowań laserów frakcyjnych jest walka ze zmarszczkami. Zabiegi te pozwalają na redukcję drobnych linii oraz głębszych zmarszczek, zwłaszcza w okolicach oczu, ust i na czole, przywracając skórze młodzieńczy wygląd.


Przygotowanie do zabiegu i przeciwwskazania
Przed zabiegiem konieczna jest konsultacja z lekarzem specjalistą, który oceni stan skóry pacjenta i określi optymalne parametry lasera frakcyjnego. Przeciwskazania do zabiegu obejmują m.in. ciążę, karmienie piersią, skłonność do bliznowców oraz aktywne infekcje skórne.
Przebieg zabiegu
Zabieg z użyciem lasera frakcyjnego trwa zwykle od kilkunastu do kilkudziesięciu minut, w zależności od obszaru skóry poddawanego terapii. Skóra może być lekko znieczulona za pomocą kremu z lidokainą. Po zabiegu pacjent może odczuwać pieczenie i zaczerwienienie skóry, które ustępują w ciągu kilku dni.
Termiczny biologiczny efekt zabiegu frakcyjnego zależy od temperatury tkanki i gęstości mikrouszkodzeń. Im niższa temperatura i mniejsza gęstość tym słabszy efekt, ale szybsze gojenie.
Zabiegi ablacyjne w porównaniu z nieablacyjnymi charakteryzuje na ogół lepszy efekt końcowy, ale czas rekonwalescencji jest dłuższy.
Zabiegi ablacyjne dzięki temu, że część ciepła uchodzi wraz z odparowaną tkanką do otoczenia, są mniej bolesne – można je wykonać bez znieczulenia.
Podsumowując, lasery frakcyjne stanowią obecnie wszechstronne narzędzie w medycynie estetycznej oraz kosmetologii. Dzięki ich precyzyjnemu działaniu i zdolności do stymulacji naturalnych procesów regeneracyjnych, oferują one skuteczne rozwiązania dla wielu problemów skórnych.